|
Τα παιδιά μας είναι ο θησαυρός μας, η πηγή έμπνευσης και ελπίδας για κάθε γονιό. Όμως στην καθημερινότητα, τα παιδιά μας δε μας φέρνουν μόνο χαρές αλλά και ανησυχίες. Όλοι οι γονείς προβληματιζόμαστε σχετικά με την ανάπτυξη των παιδιών, τη διατροφή των παιδιών και αγχωνόμαστε μήπως αντιμετωπίσουμε την παιδική παχυσαρκία. Προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο για την ανατροφη των παιδιών μας, ενημερωνόμαστε για θέματα ψυχολογίας, καμιά φορά στρεφόμαστε ακόμα και στην αστρολογία για να βρούμε λύσεις! Ως σύγχρονοι γονείς ωθούμε τα παιδιά μας στον αθλητισμό, επιδιώκουμε να τα απασχολούμε με δημιουργικές δραστηριότητες, παιδικά παιχνίδια, παιδικό θέατρο και κατασκευές για παιδιά, τα ενθαρρύνουμε να διαβάζουν παιδικά βιβλία από μικρά αλλά και να ασχολούνται με τη μουσική. Θέλουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας, να είναι πάντα φροντισμένα και ντυμένα με όμορφα παιδικά ρούχα, να έχουν το πιο ονειρεμένο παιδικό δωμάτιο και ταυτόχρονα αποζητάμε να περνάμε χρόνο μαζί τους, κάνοντας ταξίδια και διακοπές με τα παιδιά μας.
Έτσι και εμείς σαν διαδικτυακή εφημερίδα αφιερώνουμε αυτή την σελίδα μας στα μικρά βλαστάρια μας. Καλή περιήγηση στρεσ και παιδιΠολλές φορές οι ενήλικες έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι τα παιδιά ζουν σ’ έναν κόσμο ανέμελο, απαλλαγμένο από άγχος και στενοχώριες. Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει το αντίθετο. Ακόμη και τα πολύ μικρά παιδιά νιώθουν συχνά άγχος και ανησυχία για πολλούς λόγους, άλλα λιγότερο κι άλλα περισσότερο…. Το στρες επηρεάζει κάθε άτομο που νιώθει ότι το βαραίνουν πράγματα που δεν μπορεί να αλλάξει ή καταστάσεις τις οποίες δυσκολεύεται να διαχειριστεί. Από αυτό το βίωμα δεν εξαιρούνται τα παιδιά. Για παράδειγμα, ένα δίχρονο παιδί μπορεί να είναι αγχωμένο κι ανήσυχο επειδή ο άνθρωπος που χρειάζεται για να νιώσει ήρεμα κι ευχάριστα – η μητέρα ή ο πατέρας του – δεν βρίσκεται, όσο θα ήθελε, κοντά του. Σε παιδιά προσχολικής ηλικίας η απομάκρυνση από τους γονείς είναι η σημαντικότερη αιτία άγχους κι εκνευρισμού. Όσο μικρότερο σε ηλικία είναι το παιδί τόσο ισχυρότερη είναι και η επίδραση του αποχωρισμού από τους γονείς του. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι σχολικές απαιτήσεις (από το δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο) και οι κοινωνικές πιέσεις – ιδιαίτερα η ανάγκη του παιδιού να ενσωματωθεί με επιτυχία στην ομάδα των συνομηλίκων του – γίνονται πηγές έντονου άγχους. Επιπλέον, πολύ συχνά, ακόμα και οι πιο καλοπροαίρετοι γονείς συμβαίνει να προκαλούν άγχος στα παιδιά τους χωρίς να το καταλαβαίνουν. Για παράδειγμα, γονείς οι οποίοι είναι επιτυχημένοι σε κάποιους τομείς της ζωής τους συχνά έχουν - χωρίς οι ίδιοι να το συνειδητοποιούν – υψηλές προσδοκίες από τα παιδιά τους. Αυτά όμως τα παιδιά που τυχαίνει να μην έχουν ούτε τα κίνητρα, ούτε τις ικανότητες για υψηλά επιτεύγματα κι επιδόσεις αντίστοιχες με αυτές των γονιών τους συχνά καταλήγουν να νιώθουν απογοητευμένα από τον εαυτό τους και τη ζωή γενικότερα. Η ένταση και το είδος του στρες που βιώνει το παιδί σας έχει να κάνει και με άλλους παράγοντες. Σκεφτείτε: σας ακούει συχνά το παιδί σας να συζητάτε για προβλήματα που σας βασανίζουν στο χώρο της δουλειά σας, να ανησυχείτε για την αρρώστια κάποιου συγγενή ή να μαλώνετε με το/τη σύντροφό σας για οικονομικά θέματα; Οι γονείς πρέπει να είναι προσεχτικοί στον τρόπο με τον οποίο συζητούν τέτοια θέματα μπροστά στα παιδιά τους, γιατί είναι πιθανό τα παιδιά να υιοθετούν και τελικά να «φορτώνονται» τις ανησυχίες των γονιών τους, με αποτέλεσμα να αγχώνονται τα ίδια γι’ αυτές. Επίσης, κάποιοι καταστάσεις που μπορεί να περιπλέξουν τα πράγματα είναι μια ασθένεια ή ένα διαζύγιο. Όταν προστίθενται κάτι τέτοιο στις πιέσεις που το παιδί ήδη αντιμετωπίζει καθημερινά, τότε το στρες γίνεται πιο έντονο κι επώδυνο. Ακόμη και το πιο ανώδυνο και συναινετικό διαζύγιο είναι μια δύσκολη εμπειρία για τα παιδιά. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος μπορεί τα παιδιά να νιώσουν την ανάγκη να στηρίζονται περισσότερο στον εαυτό τους, αφού το βασικό σύστημα που μέχρι τώρα τους παρείχε ασφάλεια – οι γονείς τους – απειλείται με διάλυση. Οι γονείς που βρίσκονται σε διάσταση ή έχουν χωρίσει δεν πρέπει ποτέ να ωθούν τα παιδιά τους να διαλέξουν τη μία ή την άλλη πλευρά ή ακόμη να σχολιάζουν αρνητικά μπροστά στα παιδιά τους τον άλλο γονιό. Αντιθέτως, πρέπει πάντα οι ενέργειές τους να έχουν ως τελικό στόχο αυτό που μακροπρόθεσμα ωφελεί το παιδί τους. Πώς θα καταλάβετε εάν το παιδί σας είναι αγχωμένο; Δεν είναι πάντα εύκολο να διακρίνετε πότε το παιδί σας βιώνει έντονο άγχος. Βραχυπρόθεσμες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού, όπως τα σκαμπανεβάσματα στη διάθεσή του, η ξαφνική κι έντονη κινητικότητα, η επιθετικότητα, οι αλλαγές στον τρόπο και τις ώρες που κοιμάται, το «βρέξιμο» του κρεβατιού του μπορεί να είναι σημάδια έντονου στρες. Κάποια παιδιά όταν διακατέχονται από στρες παρουσιάζουν και σωματικές ενοχλήσεις, όπως είναι οι επίμονοι στομαχόπονοι και οι πονοκέφαλοι. Άλλα έχουν δυσκολία στο να συγκεντρωθούν ή να ολοκληρώσουν τις εργασίες του σχολείου . Ενώ άλλα κλείνονται στον εαυτό τους και περνούν τον περισσότερο χρόνο τους μόνα τους παρά με κάποια παρέα. Τα πιο μικρά παιδάκια αντιδρούν στο στρες ρουφώντας τον αντίχειρά τους, παίζοντας επίμονα με τα μαλλιά τους ή σκαλίζοντας τη μύτη τους. Κάποια άλλα μπορεί να αρχίσουν να λένε ψέματα, να φέρονται ατίθασα κι εριστικά ή να εναντιώνονται στην εξουσία. Πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας να αντιμετωπίσει το στρες; Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί σας να αντιμετωπίσει το στρες είναι, καταρχάς, να δημιουργήσετε στο παιδί σας τις απαραίτητες προϋποθέσεις για έναν δυνατό και υγιή οργανισμό. Η επαρκής ξεκούραση και η καλή διατροφή θα ενισχύσουν τις φυσικές άμυνες του παιδιού στην αντιμετώπιση του άγχους. Εξίσου σημαντική είναι η κατάλληλη συμπεριφορά, η επικοινωνία και η ενασχόληση του γονιού με το παιδί. Μάθετε να περνάτε χρόνο με το παιδί σας καθημερινά. Όταν καταλάβετε ότι θέλει να σας μιλήσει ή απλά θέλει να βρίσκεται στον ίδιο χώρο με σας, μη χάνετε ευκαιρία να του δείξετε ότι είστε διαθέσιμοι. Σε οποιαδήποτε ηλικία κι αν βρίσκεται το παιδί σας ο ποιοτικός χρόνος που περνάτε μαζί του είναι πολύ σημαντικός τόσο για το ίδιο όσο και για την σχέση του μαζί σας. Είναι σίγουρα δύσκολο για πολλούς από σας, όταν επιστρέφετε στο σπίτι από τη δουλειά, να καθίσετε στο πάτωμα και να παίξετε με το παιδί σας ή απλά να μιλήσετε μαζί του. Πρέπει να γνωρίζετε όμως πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το παιδί σας να αφιερώνεται έστω και λίγο χρόνο μαζί του καθημερινά, για να του δείχνετε με ό,τι μέσα έχετε στη διάθεσή σας (π.χ. το παιχνίδι, τη ζωγραφική, τη συζήτηση) ότι είναι για σας ένα πολύ σημαντικό άτομο. Βοηθήστε το παιδί σας να αντιμετωπίσει το άγχος του συζητώντας μαζί του για τους λόγους που μπορεί να το προκαλούν. Από τη μεταξύ σας συζήτηση μπορεί να προκύψουν κάποιες καινούργιες ιδέες και λύσεις. Μπορείτε να δημιουργήσετε αντίστοιχες ευκαιρίες συζητώντας με άλλους γονείς ή εκπαιδευτικούς, αναπτύσσοντας μαζί με το παιδί ένα πλάνο για σωματική άσκηση, ή κρατώντας ημερολόγιο. Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε το παιδί σας ενημερώνοντας το και προετοιμάζοντας το έδαφος για καταστάσεις που ενδεχομένως του δημιουργούν άγχος. Για παράδειγμα, φροντίστε να γνωρίζει το παιδί σας αρκετό καιρό πριν για το ραντεβού που έχει με το γιατρό και συζητείστε μαζί του για το τι πρόκειται να συμβεί εκεί. Να θυμάστε ότι το να αισθάνεται κανείς άγχος είναι φυσιολογικό. Πέστε στο παιδί σας ότι είναι απολύτως φυσικό να νιώθει κάποιες φορές μοναξιά, φόβο ή θυμό. Είναι καλό να ακούει από σας ότι και οι άλλοι άνθρωποι θα αισθάνονταν το ίδιο εάν βρίσκονταν στη δικιά του θέση. Είναι βέβαιο ότι οι περισσότεροι από σας έχετε ως γονείς τις απαραίτητες δεξιότητες ώστε να χειριστείτε το στρες του παιδιού σας με σύνεση κι ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά θα χρειαστείτε τη βοήθεια του ειδικού, όταν παρατηρήσετε ότι κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού σας επιμένει για αρκετό χρονικό διάστημα, ή όταν δυσκολεύεστε εσείς οι ίδιοι να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα .
Πηγή : Paidorama.com [ http://www.paidorama.com/stres-kai-paidi.html ] ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥΟι περισσότεροι από εμάς, λίγο πολύ γνωρίζουν πως για ένα παιδί είναι σημαντικό να λαμβάνει κατάλληλα ερεθίσματα και να αναπτύξει συμπεριφορές, έτσι ώστε μεγαλώνοντας να έχει πολλά πλεονεκτήματα.
Έχοντας όμως το μυαλό μας τα πλεονεκτήματα συχνά πέφτουμε στην παγίδα του ανταγωνισμού, της πληθώρας γνώσεων, την κάλυψη κυρίως υλικών αναγκών. Καλώς ή κακώς όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικαταστούν μια σωστή προσωπικότητα η οποία είναι τελικά η βάση της ανατροφής και γενικότερα της παιδείας. Πως μπορεί ένας γονιός να βοηθήσει το παιδί του ώστε να αποκτήσει μια ισορροπημένη προσωπικότητα; Να μπορεί το παιδί μεγαλώνοντας να αντιμετωπίζει δυσκολίες πιστεύοντας πως θα τα καταφέρει; Να πατάει γερά στα πόδια του και να νιώθει πως μπορεί (σε όποιο δυνατό βαθμό) να ελέγχει τη ζωή του; Είναι φυσικό πως οι γονείς δεν μπορούν να προετοιμάσουν το παιδί για κάθε τι που θα συμβεί στη ζωή του. Άλλωστε πολλά «παθήματα» είναι μέσα στο πρόγραμμα να γίνουν «μαθήματα». Σίγουρα όμως, ειδικά στα πρώτα χρόνια της προσχολικής ηλικίας, μπορεί να στρώσουμε γερές βάσεις. Ποια είναι τα βασικά γι’ αυτό συστατικά; Μαγικές συνταγές, δεν υπάρχουν. Όλα ξεκινούν εκεί που ο γονέας έχει την διάθεση να παρέχει ουσιαστικό χρόνο στο παιδί του, να έχει υπομονή και φυσικά βασικό συστατικό είναι ένα ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον. Αν από τις μικρές ηλικίες υπάρχουν αυτά τα…υλικά, τότε δημιουργούμε την ιδανική συνταγή για κάθε ηλικία.! Ήρεμα, Ευγενικά πρότυπα Αν κανείς παρατηρήσει σωστά, θα δούμε πως σε ότι αφορά την εκμάθηση γενικά, τα παιδιά δεν αντιδρούν σε πειθαρχικές τιμωρίες και εκφοβισμούς. Αντιθέτως αντιδρούν στην αγάπη και στην επιβράβευση. Αν εμείς συμπεριφερόμαστε σωστά, γιατί να μην το κάνουν και τα παιδιά μας. Άλλωστε το καλύτερο «πρότυπο » για όσα τους λέμε είμαστε εμείς. Τα παιδιά για να μάθουν να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος χρειάζεται η δική μας καθοδήγηση. Με ευγένεια και ηρεμία, εξηγούμε, χωρίς πολλά κηρύγματα, και κάνουμε υπομονή μέχρι να έρθει κατάλληλη στιγμή όπου το παιδί θα βάλει σε τάξη τα όσα του λέμε και θα λειτουργήσουν όπως πρέπει. Πρέπει πρώτα εμείς οι ίδιοι να εφαρμόζουμε τις συμπεριφορές που θα επιθυμούσαμε να έχει το παιδί μας αφού μαθαίνει από εμάς. Αν π.χ. φωνάζετε έντονα προκειμένου να ορίσετε μια απαγόρευση, το σίγουρο είναι πως κάποια στιγμή, το παιδί θα αντιδράσει με την ίδια ένταση και ίσως χρειαστεί εσείς να ανεβάσετε ακόμη περισσότερο την δική σας φωνή δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο! Στις εκρήξεις θυμού τα μάτια των παιδιών δίνουν πάντα μια αιτία. Τα παιδιά προσπαθούν να βρουν τα όρια τους ή να δοκιμάσουν τη δική σας αντίδραση. Ίσως τα αισθάνονται μέσα τους πως δεν ακούγονται. Πως δεν τα καταλαβαίνουμε. Με κάθε εκδήλωση θυμού το παιδί θέλει να μας πει κάτι. Ως γονείς πρέπει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό και βρούμε από κοινού εναλλακτικούς τρόπους αντίδρασης. Επίσης ακόμη και τα πολύ μικρά παιδιά νιώθουν συχνά άγχος και ανησυχία για πολλούς λόγους π.χ. κούραση, ασθένεια, ακόμη και πείνα. Με επιμονή, υπομονή και ήρεμο τόνο εξηγήστε ξανά και ξανά το σωστό. Αν το παιδί κινδυνεύει ή αρνείται να ακούσει επανειλημμένα, απομακρύνετε το πάλι με ήρεμο τρόπο και χωρίς απειλές. Αιτιολογήστε την απόφαση σας με λίγα και απλά λόγια χωρίς μεγάλους μονολόγους έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να καταλάβει. Μόνο αν φερόμαστε στα παιδιά μας με σεβασμό και τα αντιμετωπίζουμε ως όντα τα οποία μπορούν να δοκιμάσουν αυτό που θεωρούν σωστό, να πειραματιστούν, να έχουν επιτυχία ή ακόμη και να αποτύχουν, τότε σίγουρα συμβάλουμε στην ανεξαρτησία τους. Αντιθέτως η υπερπροστασία και η αποδοκιμασία σε ότι τα αφορά αναπτύσσει φοβίες και ανασφάλειες. Αιτιολόγηση αποφάσεων Πόσες φορές την ημέρα λέμε «όχι» στα παιδιά μας; Έχει ουσία αν αναρωτιόμαστε. Ποιο το αποτέλεσμα; Ένα απλό «όχι» δεν αρκεί. Τα παιδιά έχουν ανάγκη την αιτιολόγηση μιας επιλογής μας . Έτσι την δέχονται πιο εύκολα. Ίσως όχι από την αρχή, αλλά σιγά-σιγά εξοικειώνονται. Όταν υπάρχει λογική αλληλουχία, είναι πιο εύκολο να αποδεχτούν μια αιτιολογημένη, αρνητική απάντηση, ακόμη και αν αυτό δεν τους είναι αρεστό. Η εξήγηση μιας απόφασης προκαλεί σκέψη και μια πιο ώριμη-ήπια αντίδραση από την πλευρά του παιδιού και συντελεί στην εξοικείωση του με τα κοινώς αποδεκτά πρότυπα συμπεριφοράς και την κοινωνική πραγματικότητα. Χρειάζεται επανάληψη και σταθερότητα στα όχι μας. Καλύτερα οι απαγορεύσεις μας να είναι περιορισμένες αλλά με νόημα παρά να λέμε σε όλα «όχι» απλά και μόνο γιατί δεν μπορούμε να ασχοληθούμε περισσότερο! Πειθαρχία και Επιβράβευση Ναι, η πειθαρχία κάνει καλό. Λέγεται πως δημιουργεί «δυνατούς χαρακτήρες»! Μήπως όμως κάπου μπερδεύεται η πειθαρχία με την τιμωρία; Όταν το παιδί είναι πειθαρχημένο σημαίνει ότι μπορεί να ακολουθεί ορισμένους κανόνες. Π.χ. τους κανόνες της οικογενείας, του σχολείου και της κοινωνίας γενικότερα. Για να μάθει τους κανόνες αυτούς πρέπει πολλές φορές να δοκιμάσει τα όρια του, να κάνει λάθη και να έχει την κατάλληλη καθοδήγηση από την οικογένεια. Οι κανόνες πρέπει να είναι απλοί και ξεκάθαροι. Προτεραιότητα μας χρειάζεται να είναι ο θετικός λόγος . Ας λέμε στο παιδί τι να κάνει και όχι τι να μην κάνει. Δεν χρειάζονται υψηλές απαιτήσεις. Κάθε αρχή έχει τις δυσκολίες της και ακόμη και οι πολύ απλές επιτυχίες πρέπει να επιβραβεύονται. Χώρος-χρόνος για εξερεύνηση Δύο είναι οι πολύ σημαντικές δραστηριότητες που προσφέρουν στο παιδί την δυνατότητα να εξερευνήσει. Η φύση, αλλά και η επίσκεψη σε χώρους τέχνης ή ακόμη και μουσεία. Στη φύση, το παιδί μπορεί να ανακαλύψει κάθε πτυχή των αισθήσεων του . Να ακούσει διαφορετικούς από αυτούς της πόλης ήχους, να μυρίσει, να έρθει σε επαφή με το χώμα, να αποκτήσει νέες εμπειρίες, εικόνες, ερεθίσματα. Χωρίς να υπάρχουν χίλια «πρέπει» για το αν θα λερωθεί, αν θα προκαλέσει κάποια ζημιά, αν θα κινδυνεύει να το χτυπήσει ένα αυτοκίνητο. Από την άλλη πλευρά στην πόλη, πολλοί είναι οι χώροι που προσφέρονται για δημιουργική μάθηση . Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες και μέσα στα σχολεία μέσω της ευέλικτης ζώνης. Από εκεί και πέρα τα μουσεία και κάθε φορέας που διοργανώνει πολιτιστικές ή εκπαιδευτικές δράσεις είναι αρκετά ώστε να βοηθήσουν στο έργο μας για ποικιλία ερεθισμάτων. Σε ένα μουσείο ανακαλύπτουμε την ιστορική μας ταυτότητα, αποδεχόμαστε και άλλους πολιτισμούς και συνήθειες. Μαθαίνουμε πως η γνώση είναι διασκέδαση. Φυσικά μέσα στα ερεθίσματα από την τέχνη, περιλαμβάνεται και μια ενδιαφέρουσα θεατρική παράσταση, ή ακόμη και μια ταινία που θα δούμε με το παιδί μας. Η τέχνη σε κάθε της μορφή είναι πάντα μια καλή ευκαιρία για συζητήσεις, προβληματισμούς και ανοίγει παράθυρα στην φαντασία και στη σκέψη του κάθε ανθρώπου. Η καλύτερη ανατροφή Αυτό λοιπόν ήταν; Αν ακολουθήσουμε τα παραπάνω βήματα τα παιδιά μας θα είναι ευτυχισμένα; Αυτή είναι μια ερώτηση που σίγουρα δεν μπορεί να απαντηθεί. Το μόνο βέβαιο είναι πως ένα παιδί με «χτισμένη» αυτοπεποίθηση, σιγουριά, σεβασμό προς τον εαυτό του και τους γύρω του θα μπορέσει να αντιμετωπίσει δυσκολίες, να πάρει αποφάσεις και γιατί όχι να επηρεάσει τη ροή της κοινωνίας με το δικό του τρόπο. Υπομονή, ηρεμία, καλή και αισιόδοξη διάθεση λοιπόν σε αυτή την…περιπέτεια που λέγεται ανατροφή! |